Wystąpienie pokontrolne. - Biuletyn Informacji Publicznej, Powiat Grójecki

Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2001 r. Nr 85, póz. 937 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Warszawie przeprowadziła w Starostwie Powiatowym w Grójcu dalej zwanym „Starostwem", kontrolę dotyczącą stanowienia prawa miejscowego przez powiat w latach 2002-2003.
W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli podpisanym w dniu 30 lipca 2004 r., Najwyższa Izba Kontroli, stosownie do art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Staroście niniejsze wystąpienie pokontrolne.
Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia działalność Starostwa w zakresie stanowienia prawa miejscowego, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości.
Regulacje dotyczące stanowienia prawa miejscowego uwzględnione zostały w statucie Powiatu Grójeckiego przyjętym uchwałą Rady Powiatu Grójeckiego (z dnia 15 grudnia 1999 r Nr IX/69/99 ze zm.) oraz w regulaminie organizacyjnym Starostwa (uchwała z dnia 27 stycznia 1999 r. Nr IY/7/99). Postanowienia statutu (§ 58 do 63) opracowane zostały stosownie do uregulowań wynikających z art. 40 - 44 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, póz. 1592 ze zm.).
Zgodnie z postanowieniami art. 28 ust. l i 3 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. Nr 62, póz. 718 ze zm) oraz § 63 Statutu Powiatu Grójeckiego, w którym zapisano, że „Starostwo powiatowe gromadzi i udostępnia zbiór aktów prawa miejscowego ustanowionych przez powiat" obowiązek prowadzenia zbioru aktów prawa miejscowego nie był realizowany w sposób właściwy. Starostwo nie prowadziło zbioru aktów prawa miejscowego ustanowionych przez powiat. Prowadziło natomiast zbiór wszystkich uchwał Rady Powiatu (w tym będących aktami prawa miejscowego).
Uchwały były udostępniane osobom zainteresowanym w Biurze Rady Powiatu, były także powszechnie dostępne w Biuletynie Informacji Publicznej Powiatu.
Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wyposażenie pracowników Urzędu biorących udział w przygotowywaniu projektów uchwał pod obrady Rady Powiatu w sprzęt komputerowy (z dostępem do intemetu) z możliwością korzystania ze specjalistycznych programów prawniczych (Lex Omega i Lex Polonica Maxima). Zapewniony był też udział radcy prawnego Starostwa w przygotowaniu projektów uchwał przedkładanych Radzie.
Najwyższa Izba Kontroli ustaliła, iż przy podejmowaniu uchwał przez Radę Powiatu przestrzegana była procedura wynikająca z przepisów określonych w art. 13 i 15 ww. ustawy o samorządzie powiatowym a także w § 13 i 15 statutu Powiatu i w § 17-20 regulaminu pracy Rady. Prawidłowo zwoływano sesje Rady, a uchwały podejmowano większością głosów przy wymaganym quorum.
Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli Starostwo nie zawsze w sposób właściwy dokonywało kwalifikacji uchwał pod względem spełniania przez nie kryteriów aktów prawa miejscowego. W dokumencie pn. „Prawo Miejscowe obowiązujące na terenie Powiatu Grójeckiego w latach 2002-2003" wykazano 8 aktów prawa miejscowego. Do aktów prawa miejscowego zakwalifikowano uchwały: Nr XXX/204/2002 z dnia 24 września 2002 r. w sprawie zawarcia porozumienia o współpracy ze społecznością lokalną rejonu Jaworiwskiego na Ukrainie i Nr IX/82/2003 z dnia 4 grudnia 2003 r. w sprawie zasad korzystania z telefonów komórkowych przez członków władz Powiatu Grójeckiego, które aktami prawa miejscowego nie są. Nie ujęto natomiast we wspomnianym dokumencie uchwał Rady Powiatu Grójeckiego m.in. takich jak: Nr XXX/195/2002 w sprawie zasad i trybu umarzania, odraczania i rozkładania na raty należności pieniężnych przysługujących Powiatowi Grójeckiemu, Nr IX/72/2003 w sprawie zasad wynajmu lokali mieszkalnych stanowiących własność powiatu, a także uchwał w sprawie ograniczenia działalności i zmian w statucie SP ZOZ.
W związku z tym. iż ww. uchwały, podjęte przez Radę Powiatu w latach 2002-2003, nie zostały zakwalifikowane jako akty prawa miejscowego, nie zostały one ogłoszone w sposób określony w art. 13 ww. ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. Spośród 19-tu aktów prawa miejscowego jedynie 8 uchwał zostało opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Wojewody Mazowieckiego.
Starosta Powiatu Grodziskiego wyjaśnił, że „ustawa o samorządzie powiatowym ~w sposób mało precyzyjny określa pojęcie aktów prawa miejscowego, co utrudnia kwalifikowanie aktów tej kategorii", oraz, że „brak jasnych kryteriów określających pojęcie aktów prawa miejscowego, dotyczy to w szczególności definicji z art. 40 ust 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym. Również art. 13 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych nie wyjaśnia istoty aktów prawa miejscowego. Brak również w tym przedmiocie bogatszego orzecznictwa" a ponadto, że „ze strony nadzoru prawnego Wojewody Mazowieckiego nie podnoszono kwestii nieprawidłowego kwalifikowania uchwał Rady Powiatu do prawa miejscowego ".
Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, iż prawidłowo był realizowany obowiązek wynikający z treści art. 78 ust. l ustawy o samorządzie powiatowym dotyczący przedkładania uchwał rady powiatu wojewodzie, w celu kontroli.
Ponadto Starostwo każdorazowo realizowało obowiązek uzgadniania aktów prawa miejscowego z innymi podmiotami, wskazanymi w przepisach prawa, o ile obowiązek taki wynikał z tych przepisów.
Przy stanowieniu aktów prawa miejscowego, w tym 16-tu przepisów o charakterze wykonawczym, to jest wydanych na podstawie upoważnień zawartych w ustawach, w treści uchwały zamieszczano upoważnienie ustawowe do jej podjęcia. Jedynie w dwóch przypadkach stwierdzono uchybienia dotyczące podstawy prawnej przywołanej w uchwale. I tak:
- w uchwale Nr XXVII/177/2002 Rady Powiatu z dnia 26 marca 2002 r. zapisano, m.in. że, uchwała wydana została na podstawie art. 12 pkt 11 ustawy o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 1998 r.. Nr 91, póz. 578)", podczas gdy należało podać tekst jednolity tej ustawy (Dz. U. z 2001 r., Nr 142, póz. 1592),
- w uchwale Nr IY/34/2003 z 3 marca 2003 r. przy podaniu podstawy prawnej, tj. ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela nie został wpisany numer Dziennika Ustaw, jedynie rok wydania 1997 i póz. 357.
W ocenie Najwyższej Izby Kontroli, Starostwo nie w pełni realizowało obowiązek wynikający z art. 40 ust. l ustawy o samorządzie powiatowym, dotyczący stanowienia aktów prawa miejscowego na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach. Rada Powiatu Grójeckiego, do dnia kontroli nie podjęła uchwały w sprawie ustalenia przebiegu dróg powiatowych, zgodnie z dyspozycją określoną w treści art. 6a ust. 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 71, póz. 838 ze zm.).
Starosta wyjaśnił, iż powodem tego były trudności z uzgodnieniem, z innymi jednostkami samorządu, przebiegu dróg powiatowych. Ponadto Rada Powiatu Grójeckiego ani w okresie objętym kontrolą NIK, ani w okresie wcześniejszym, nie podjęła uchwały w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji dla szkół niepublicznych z terenu powiatu, pomimo dyspozycji określonej w art. 90 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r.. Nr 67, poz.329 ze zm.). W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 22 grudnia 2003 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2004 r. (Dz. U. Nr 225, póz. 2231), w którym zdaniem Pana Starosty sprawa ta została uregulowana, określone zostały jedynie zasady podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, nie
Przedstawiając powyższe uwagi i oceny Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Warszawie wnosi o :
1. Dostosowanie trybu gromadzenia i udostępniania zbioru aktów prawa miejscowego do przepisów określonych w art. 27 ust. 3 i 4 oraz art. 28 ust. l i 3 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.
2. Realizację obowiązku wynikającego z art. 40 ust. l ww. ustawy o samorządzie powiatowym, dotyczącego stanowienia aktów prawa miejscowego na podstawie upoważnień zawartych w ustawach.
3. Dołożenie staranności przy kwalifikacji uchwał podejmowanych przez Radę Powiatu, pod względem spełniania przez nie kryteriów aktów prawa miejscowego.
4. Przekazywanie wszystkich uchwał Rady Powiatu stanowiących prawo miejscowe do ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Warszawie, na podstawie art. 62 ust. l ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Starostę, w terminie miesięcznym od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o podjętych działaniach na rzecz realizacji wniosków lub też o przyczynach nie podjęcia takich działań.
Stosownie do art. 61 ust. l ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK w Warszawie umotywowanych zastrzeżeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu.
W razie zgłoszenia zastrzeżeń, zgodnie z art. 62 ust.2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której mowa wyżej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.